Na terenie Polski od lat 50-tych XX wieku rozprzestrzenia się bardzo groźny chwast - barszcz Sosnowskiego. W naturalnych siedliskach barszcz Sosnowskiego osiąga wysokość do 1,5 m. W Polsce dorasta nawet do wysokości 3,5 m. Włoski na liściach oraz łodygi wydzielają substancje parzącą. Rozdarte liście lub łodygi maja zapach kumaryny. Nie wolno jej dotykać. Kontakt z tymi roślinami powoduje zapalenie skóry, powstawanie pęcherzy, nie gojące się rany i długo nie znikające blizny oraz zapalenie spojówek. Działanie to jest szczególnie niebezpieczne dla alergików i dzieci.
(Źródło: ulotka Głównego Inspektoratu Roślin i Nasiennictwa opracowana przez prof. dr hab. K. Adamczewskiego i inż. Adama Paradowskiego z Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu)
Postępowanie po kontakcie z barszczem
W razie podejrzenia kontaktu z barszczem Sosnowskiego należy niezwłocznie
umyć skórę zimną wodą z mydłem oraz chronić ją przed promieniami słonecznymi przez przynajmniej 48 h . W razie pojawienia się oparzeń należy skontaktować się z lekarzem.
W przypadku gdy parzący sok dostanie się do oczu, do czasu interwencji lekarskiej należy chronić je przez zastosowanie okularów o jak najwyższym filtrze UV. Oczy należy jak najszybciej dokładnie przemyć dużą ilością wody, w przypadku skóry należy zastosować wodę z mydłem.
(Źródło: Wytyczne dotyczące zwalczania barszczu Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi) i barszczu Mantegazziego (Heracleum mantegazzianum) na terenie Polski)
Metody zwalczania barszczu
Metoda mechaniczna jest najprostszą metodą zwalczania rośliny. Najskuteczniejsze jest niszczenie jesienią roślin jednorocznych. Termin jesienny należy uznać za najlepszy, ponieważ w tym okresie najłatwiej jest rozpoznać ten gatunek po silnych, dorodnych rozetach. Niszczenie roślin może polegać na ręcznym (dłońmi w rękawicach) usuwaniu przy pomocy motyk bądź też specjalistycznego sprzętu. Barszcz Sosnowskiego można także niszczyć mechanicznie w drugim roku wegetacji, gdy wyrastają pędy. Zabiegi te koniecznie należy wykonywać przed owocowaniem, a najkorzystniej tuż przed lub w trakcie kwitnienia. Najbardziej powszechną i skuteczną metodą jest jego wykaszanie. Na ogół w ciągu jednego sezonu, potrzebnych jest co najmniej od dwóch do czterech zabiegów wykaszania. Należy jednak wziąć pod uwagę fakt, że im wyżej koszone są rośliny, tym większe prawdopodobieństwo odrastania nowych baldachów na niższych piętrach. Do tego zjawiska dochodzi masowo wówczas, gdy usuwane są tylko same baldachy. Ponadto koszenie sprawia, ze rośliny barszczu „stają się” wieloletnie. Pozbawione możliwości wydania pędów generatywnych ciągle dążą do wydania kwiatostanu. Całkowite wyeliminowanie roślin polega na ich „zmęczeniu”, czyli bardzo częstym koszeniu. W takiej sytuacji można przejść na walkę chemiczną, którą w określonych przypadkach można wykorzystać jako jedyną i podstawową metodę. Herbicydy, zawierające glifosat, nie są zalecane do bezpośredniego zwalczania barszczu, ale można z nich skorzystać, jako że są to środki nieselektywne, służące do zwalczania zbędnej roślinności. Roundup 360 SL, lub inne preparaty oparte na glifosacie zalecane są w dawkach 4,5 do 8 l/ha. Dawki niższe stosuje się podczas wiosny oraz późnym latem i jesienią na rośliny barszczu w fazie silnie rozwiniętych rozet. Dawki najwyższe zalecane są na dorosłe rośliny, które zaczynają wchodzić w okres spoczynku wegetacyjnego. Stosowanie środka Roundup 360 SL powoduje osłabienie siły kiełkowania nasion. Dlatego późne zabiegi nie tylko osłabiają lub niszczą wieloletnie rośliny barszczu, ale także osłabiają zdolność kiełkowania nasion. Dawki pośrednie, około 6l/ha, stosuje się na jednoroczne rośliny osłabione poprzednim zabiegiem. W miejscach, na których doszło do rozsiania się nasion barszczu, walkę należy zaplanować na 3-4 lata (zgodnie z żywotnością nasion). Zabiegi opryskiwania można wykonać w trzech terminach:
- wiosną do połowy maja, na siewki ( do fazy rozety);
- wczesnym latem, od czerwca, w okresie wytwarzania pędów kwiatowych, do początku kwitnienia;
- późnym latem do jesieni gdy rośliny osiągną fazę dobrze rozwiniętej rozety (wysokość roślin od 15 do 35 cm);
- późnym latem do jesieni, na osobniki wieloletnie, gdy rośliny zaczynają gromadzić substancje pokarmowe w korzeniach.
UWAGA
Wszystkie osoby biorące udział w zwalczaniu barszczu Sosnowskiego bez względu na stosowaną metodę i wykonywaną pracę, muszą być dokładnie poinformowane o szkodliwości oraz toksycznych i parzących właściwościach tej rośliny, ponadto muszą być wyposażone w odpowiednie ubrania ochronne.
(Źródło: ulotka Głównego Inspektoratu Roślin i Nasiennictwa opracowana przez prof. dr hab. K. Adamczewskiego i inż. Adama Paradowskiego z Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu)
Obowiązki właścicieli nieruchomości w zakresie odpowiedzialności cywilnej
Należy wyjaśnić, iż zgodnie z art. 47 i 48 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145, 1495, z 2020 r. poz. 875) drzewa i inne rośliny są częściami składowymi gruntu, na którym zostały zasadzone. Trzeba wspomnieć, iż art. 48 k.c. wyraża zasadę prawa rzymskiego (superficies solo cedit [łac.]), wg której budowle, urządzenia i rośliny trwale związane z gruntem należą do właściciela gruntu (encyklopedia PWN).
Wyjaśniamy, że zgodnie z tą zasadą również rośliny barszczu Sosnowskiego znajdujące się w granicach nieruchomości określonych w art. 143 k.c. stanowią własność właściciela gruntu. W związku z tym obowiązek utrzymania zieleni we właściwym stanie oraz zapewnienie bezpieczeństwa osób i mienia spoczywa na posiadaczu nieruchomości.
Zobacz więcej:
www.barszcz.edu.pl
Ważne kontakty:
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Lublinie
20-447 Lublin, ul. Diamentowa 6
Sekretariat tel. 81 744-03-26; fax 81-744-73-63;
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.piorin.gov.pl/lublin